Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach

ABC pierwszej pomocy

1. Oceń zdarzenie i podejmij akcję ratunkową

2. Usuń czynnik szkodliwy tak szybko jak to możliwe

3. Oceń stan zagrożenia życia i zdrowia poszkodowanego

a) Sprawdź stan przytomności poszkodowanego

b) Sprawdź czynności oddechowe i drożność dróg oddechowych

c) Sprawdź pracę serca

d) Określ rodzaj i stopień obrażeń

4. Zabezpiecz poszkodowanego przed możliwością dalszych obrażeń (wyprowadź poszkodowanego ze strefy zagrożenia)

5. Wezwij pomoc medyczną – tel..999 lub ratunkowy 112……

6. W przypadku braku możliwości wezwania pomocy medycznej, zorganizuj transport poszkodowanego do najbliższego punktu medycznego.

7. W przypadku drobnych obrażeń , takich jak: zranienia, drobne oparzenia należy skorzystać z zestawu pierwszej pomocy znajdującego się w apteczce dobrze oznakowanej i umieszczonej w widocznym miejscu.

 Udzielanie pierwszej pomocy 

Udzielanie pierwszej pomocy przy złamaniach

Złamaną kończynę dolną można unieruchomić za pomocą szyny dostępnej w apteczce pierwszej pomocy lub za pomocą deski, kija, laski a także przez dowiązanie jej do kończyny zdrowej. Przy złamaniach kończyn górnych unieruchomienie wykonuje się podwieszając kontuzjowaną kończynę na temblaku z chusty trójkątnej lub wykorzystując części garderoby. Przy złamaniu żeber należy dokonać unieruchomienia klatki piersiowej przez ciasne owinięcie jej bandażem elastycznym – przy wykonanym przez poszkodowanego wydechu. Podczas unieruchamiania poszkodowany powinien przyjąć pozycję półsiedzącą. Po udzieleniu poszkodowanemu pierwszej pomocy, należy wezwać lekarza. Przy złamaniach kręgosłupa unikać przenoszenia poszkodowanego. W razie potrzeby ułożyć chorego na desce, zdjętych drzwiach i przenieść w bezpieczne miejsce. Nie przewozić do szpitala, poczekać na karetkę pogotowia.

Udzielanie pierwszej pomocy przy zranieniach

Otarcia naskórka

Skórę wokół rany należy odkazić środkiem odkażającym, nałożyć jałowy opatrunek lub plaster z opatrunkiem i skierować poszkodowanego do lekarza.

Krwotok żylny

Żyłę prowadzącą do rany przyciska się do przylegającej kości. Opatrunek uciskowy z jałowej gazy, bandaża mocującego i materiału uciskowego, nakłada się bezpośrednio na ranę i ciasno bandażuje. Opatrunku uciskowego nie należy zakładać, kiedy w ranie tkwią ciała obce. W czasie udzielania poszkodowanemu pierwszej pomocy, jego przełożony lub inni pracownicy powinni jak najszybciej wezwać lekarza.

Krwotok tętniczy

Należy zastosować ucisk, który umieszcza się między sercem a raną. Wykonuje się go z takich samych środków opatrunkowych, jak w przypadku tamowania krwotoku żylnego. Do czasu założenia opaski uciskowej, stosuje się ucisk palcami, aby jak najszybciej zatamować upływ krwi. W czasie udzielania poszkodowanemu pierwszej pomocy, jego przełożony lub inni pracownicy powinni jak najszybciej wezwać lekarza.

 

Udzielanie pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym

 

Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu rozpoczyna się po uwolnieniu go spod działania prądu poprzez:

– wyłączenie napięcia właściwego obwodu elektrycznego,

– odciągnięcie porażonego od urządzeń będących pod napięciem,

– odizolowanie porażonego, uniemożliwiające przepływ prądu przez jego ciało.

Dalsze postępowanie zależy od stanu poszkodowanego.

Gdy porażony krwawi, należy zatrzymać krwawienie.

Kiedy porażony jest przytomny, należy rozluźnić mu ubranie w okolicy szyi, klatki piersiowej i brzucha, ułożyć poszkodowanego w wygodnej pozycji do chwili przybycia lekarza. Kiedy porażony jest nieprzytomny, lecz oddycha, nie należy go, nawet na bardzo krótko, pozostawać w pozycji „na wznak”. Trzeba ułożyć go w tzw. pozycji bocznej ustalonej i stale

obserwować (oddech może się zatrzymać). Jeżeli przybycie lekarza przedłuża się, poszkodowanego należy po upływie ok. 2 godz. obrócić na drugi bok. Kiedy porażony jest nieprzytomny, nie oddycha, nie ma oznak krążenia, natychmiast

należy wezwać lekarza i do chwili jego przybycia zastosować reanimację oddychania i krążenia.

Sztuczne oddychanie metodą usta-usta:

– udrożnić drogi oddechowe,

– odchylić głowę poszkodowanego do tyłu,

– zatkać nos poszkodowanego przez ściśnięcie palcami,

– wdmuchiwać do ust poszkodowane powietrze z częstotliwością 16 do 20 razy na minutę, aż do chwili, gdy podejmie on samodzielnie funkcję oddychania lub do chwili przybycia lekarza,

– w czasie prowadzenia akcji używać środków ochrony osobistej.

Zewnętrzny masaż serca:

– ułożyć poszkodowanego na wznak, na twardym podłożu,

– uciskać rytmicznie mostek poszkodowanego nadgarstkami ułożonymi na sobie na głębokość 3 do 5 cm, z szybkością 80 uciśnięć na minutę,

– tę akcję należy połączyć ze sztucznym oddychaniem – po każdych 2 wdmuchnięciach powietrza, należy wykonać 15 uciśnięć mostka, (UWAGA! – obecnie resuscytacja krążeniowo-oddechowa zaleca częstotliwość 30:2 czyli 30 uciśnięć na dwa wdechy ratownicze)

– akcję należy prowadzić do chwili, aż serce podejmie pracę lub do chwili przybycia lekarza,

– w czasie prowadzenia akcji używać środków ochrony osobistej.

 

Udzielanie pierwszej pomocy przy padaczce

 

Objawy: drgawki, piana na ustach, upadek na ziemię, mimowolne oddawanie moczu, utrata przytomności.

Chorego zabezpieczyć przed potłuczeniem się i przegryzieniem języka, włożyć między zęby zwiniętą tkaninę, podłożyć pod głowę zrolowany koc lub zdjętą kurtkę, bądź przytrzymać głowę między nogami, wezwać pogotowie. W przypadku ustąpienia objawów chorego przykryć i zapewnić spokój.

 

Pierwsza pomoc przy zatruciach

 

zatrucia gazem (np. tlenek węgla, gazy spalinowe)

Objawy – ból głowy, senność, zaburzenia chodu, nudności, szum w uszach, utrata przytomności.

Natychmiast wynieść chorego z pomieszczenia do miejsca, gdzie jest czyste powietrze. W miarę możliwości podać tlen, jeśli brak oddechu zastosować sztuczne oddychanie. Zawiadomić pogotowie. 

Zatrucie metanolem

Objawy – zaburzenia widzenia i równowagi, zaburzenia mowy.

Sprowokować wymioty i zawiadomić pogotowie. Jeśli chory jest przytomny podać do picia etanol (40% rozcieńczony sześciokrotnie wodą) w ilości 1,5-2ml na kilogram masy ciała. Przykładowo dla osoby o wadze 60 kg około 100ml etanolu rozcieńczonego w 500 ml wody.

zatrucie kwasem lub ługiem

NIE PROWOKOWAĆ WYMIOTÓW!!!

Podawać do picia duże ilości wody. W przypadku zatrucia kwasem lekarz może podać rozcieńczony roztwór sody oczyszczonej. W przypadku zatrucia ługiem słaby roztwór kwasu octowego lub cytrynowego.

 

Oparzenie chemiczne

 

Oparzenie oka

Natychmiast przemywać oko nieprzerwanie dużą ilością wody przez okres 15 minut. Oko powinno być rozwarte palcami dla ułatwienia wypłukiwania żrącej substancji. W zakładach pracy można wykorzystać do tego celu  tzw. natryski bezpieczeństwa.