Skrzynki rozsączające

Wstęp

Przed rokiem 2018 odprowadzanie wody deszczowej z własnej działki (domki jednorodzinne) nie było związane z żadnymi opłatami, osobno ujętymi w podatku gruntowym. Wody deszczowe w ustawie były traktowane jako ścieki. Od stycznia 2018 r. zmieniła się definicja wód opadowych, zgodnie z obecnym stanem prawnym wody opadowe i roztopowe to „ wody będące skutkiem opadów atmosferycznych”.  Skomplikowała się też strona prawna dotycząca odprowadzania tych wód poza teren działki. W przypadku odprowadzania wód opadowych do rzek i zbiorników wodnych, pojawia się pojęcie „usługi wodnej”, zatem wymagane jest w tym przypadku pozwolenie wodno-prawne.

     Jeśli deszczówkę lub wody roztopowe odprowadzamy do przydrożnego rowu, gmina może potraktować to jako korzystanie z urządzeń kanalizacji deszczowej, bowiem rów w nowej ustawie traktowany jest jako urządzenie wodne. Także w tym wypadku może być konieczne uzyskanie pozwolenia wodno-prawnego. Najbezpieczniej, w świetle nowej ustawy jest zagospodarować wody opadowe i roztopowe na terenie własnej działki poprzez odprowadzenie ich bezpośrednio do ziemi.

     Nowe przepisy powodują duże zamieszanie w gminach. Na dzień pisania tego artykułu (wrzesień 2018) tylko nieliczne zdecydowały się na wprowadzenie opłat od mieszkańców. Poniżej przykład gminy Milicz. Gmina wprowadziła opłaty od terenów utwardzonych z których wody deszczowe odprowadzane są do miejskiej sieci kanalizacyjnej. Jednocześnie za powierzchnie takie nie są uważane dachy i od nich gmina nie pobiera żadnych opłat. Opłata deszczowa naliczana jest następująco: wielkość opadów w mm/m2rok mnożona jest przez współczynnik spływu 0,9 i wielkość utwardzonej powierzchni. W roku 2018 gmina pobierała opłatę w wysokości 4,38 PLN/m3 netto. Biorąc pod uwagę wielkość rocznych opadów w gminie rzędu 595,9 mm/m2 dla terenu o powierzchni 100m2 opłata wyniesie:

   100×595,9×0,9×4,38/1000 = 234,9zł netto za cały rok

To pokaźna kwota w porównaniu do podatku gruntowego, uzależniona jednocześnie od wielkości opadów w danym roku. Czy inne gminy w Polsce zaczną korzystać z tego rozwiązania i jakie ustalą wysokości opłat? Pytanie powinno interesować każdego właściciela działki budowlanej szykującego sie do utwardzenia podjazdu, czy wybrukowania terenu w sposób szczelny. Koszenie trawnika dla wielu z nas jest uciążliwe, ale za chwilę może okazać się zbawienne.

Metod zagospodarowania wód opadowych na działce jest wiele. Na terenach piaszczystych o dobrej przepuszczalności nawet duże opady deszczu zostaną bez problemu wchłonięte przez trawiasty grunt. Jeśli teren jest słabo przepuszczalny, gliniasty, pojawia się problem zalegania wód i podtopień. W takim wypadku konieczna jest retencja wody deszczowej w studni chłonnej, podziemnym lub naziemnym zbiorniku lub stosowanie tzw. „skrzynek rozsączających”. Poniżej w artykule omówiono ostatnie z wymienionych rozwiązań.

Czym jest skrzynka rozsączająca?

    Skrzynki rozsączajace stanowią przestrzenną konstrukcję kratownicową, wkanskr1.jpgykonaną z tworzyw sztucznych (głównie 

PVC lub PP) o dużej wytrzymałości i objętości. 

Fot. Po prawej skrzynka rozsączająca Wavin Aquacell

 Są swoistą odpowiedzią rynku na betonowe lub murowane studnie chłonne. Pozwalają w krótkim czasie zbudować podziemny zbiornik w którym zgromadzi się każda ilość wody deszczowej. Zbiornik taki owinięty dookoła przepuszczalną dla wody, a nieprzepuszczalną dla korzeni i mułu geowłókniną, ma bardzo dużą powierzchnię kontaktu z podłożem, dzięki czemu zgromadzona woda szybko się wchłania. Wytrzymałość mechaniczna pozwala na płytkie posadowienie, także na terenach o ruchu kołowym, jak parkingi, podjazdy, itp.

    Skrzynki rozsączajace występują w dwóch podstawowych odmianach:

– wersji podstawowej, bez wewnętrznego kolektora

– wersji rozszerzonej, z wewnętrznym kolektorem

kanskr2.jpg

Fot.  Dwa rodzaje skrzynek rozsączających firmy Wavin. Od lewej – Q-BB, bez wewnętrznych kanałów i Q-bic z kanałami umożliwiającymi inspekcję i czyszczenie.

Wersja podstawowa przeznaczona jest głównie dla małych działek, skrzynka nie daje się w tym wypadku czyścić. Stanowi zamkniętą konstrukcję do której nie ma dostępu. Jej wytrzymałość jest ograniczona, dlatego zwykle nadaję się tylko do terenów zielonych, bez ruchu kołowego. Wersja rozszerzona posiada wewnętrzny kolektor, jest znacznie bardziej wytrzymała na obciążenia. Dzięki modułowej budowie umożliwia tworzenie układów liniowych i przestrzennych o rozbudowanej strukturze i bardzo małych oporach przepływu. Zastosowanie geowłókniny pozwala ograniczyć do minimum kolmatację, jednak po stronie dopływu ścieków deszczowych wymaga się zastosowania klasycznego osadnika. Skrzynka chroniona jest w ten sposób przed liśćmi, piaskiem i innymi zanieczyszczeniami mogącymi wpływać na jej drożność. Skrzynki,  oprócz rozsączania wody deszczowej mogą mieć też zastosowanie do rozsączania oczyszczonych ścieków sanitarnych, jako alternatywa dla klasycznego drenażu rozsączającego. Przy zastosowaniu dodatkowego uszczelnienia hydraulicznego w postaci folii hydroizolacyjnej (np. FolGam H 1,5 mm), zbiornik podziemny staje się szczelny i może służyć do retencji wody.

Zasady montażu

Minimalne odległości skrzynek rozsączających od innych obiektów i uzbrojenia podziemnego wynoszą:

– 5 m od budynków mieszkalnych bez izolacji przeciwwilgociowej

– 2 m od budynków mieszkalnych z izolacją przeciwwilgociową

– 3 m od drzew

– 2 m od granicy działki, drogi publicznej lub chodnika przy ulicy

– 1,5 m od rurociągów gazowych i wodociągowych

– 0,8 m od kabli elektrycznych

– 0,5 m od kabli telekomunikacyjnych

Minimalna i maksymalna głębokość przykrycia określana jest zwykle przez producenta systemu i zależy od wytrzymałości i budowy danej skrzynki, jak też od budowy gruntu. Dla większości konstrukcji maksymalne przykrycie waha się od 5-10m. Minimalne od 0,3-0,5m.

Poniżej omówione zostaną zasady montażu wybranych konstrukcji.

Wavin Q-bic i Q-BB (zobacz film)

Montaż skrzynek Rewatec

kanskr3.jpg

Skrzynki Rewatec mają konstrukcję zbliżoną do plastra miodu. Przeznaczone są do rozdeszczania wód  z dachów o powierzchni do 300m2. Rozsączana woda powinna być pozbawiona zanieczyszczeń. W celu jej oczyszczenia należy na rurze dopływowej lub w gruncie zainstalować odpowiedni filtr. Skrzynki powinny być umieszczone poziomo. Na górze skrzynek należy zamocować rurę drenarską w taki sposób aby wystawała z jednej strony  6-8cm. Skrzynki rozsączające docisnąć jedna do drugiej w taki sposób, aby wystająca rura

weszła do kolejnej ze skrzynek i leżała w linii z pozostałymi rurami. Wszystkie skrzynki należy umieścić blisko siebie. Po dopasowaniu całego kanskr4.gifukładu przystąpić do jego podłączenia.

   Rurę dopływowa należy połączyć z pierwszą skrzynką. Koniec rury drenarskiej wystający z ostatniej skrzynki należy zaślepić lub wykorzystać do podłączenia rury wentylacyjnej. Jesli ziemia z wykopu nie jest przepuszczalna skrzynki należy obsypać ze wszystkich stron mieszaniną piasku i żwiru o grubości min. 30cm.

Rys. Wymiary pojedynczej skrzynki

kanskr5.jpg

A obsypka, np. ziemią z wykopu

B dopływ DN100

C skrzynki rozsączające owinięte geowłókniną maks.1000mm)

D długość ciągu skrzynek
E dno wykopu
F poziom gruntu nad skrzynkami (min. 600mm),

G minimalna odległość od poziomu wody gruntowej

Skrzynki Rewatec można montować w układzie jednorzędowym lub dwurzędowym (rys. poniżej)

kanskr6.gif

ACO Stormbrix

kanskr4.jpg

W odróżnieniu do standardowych skrzynek rozsączających,  system Stormbrix ma budowę modułową, składaną na placu budowy.  Podstawowym elementem konstrukcyjnym są stożkowe „słupy”, łączone ze sobą na zakładkę, w   układy przestrzenne. Wymiar elementu podstawowego to 1200x600x342. Słupy układane są metoda warstwową jeden nad drugim doskonale przenoszą siły ściskające.

kanskr6.jpg

Aby uniknąć przesuwania w obu warstwach, pomiędzy nimi stosowane są łącznikikanskr7.jpg    kanskr8.jpg

Duże odległości między słupami pozwalają na swobodną pracę kamer inspekcyjnyhc jak i ciśnieniowe czyszczenie systemu. Dostęp kamer i urządzeń czyszczących na dowolną głębokość zapewniają zintegrowane lub nadbudowane studzienki.

kanskr9.jpg Fot. Drogi dla kamery inspekcyjnej w module ze zintegrowaną studzienką.

Dla utworzenia kompletnej struktury elementy podstawowe słupowe zakrywane są ściankami bocznymi a stożkowate słupy w najwyższej warstwie ażurowymi przykryciami. W systemie istnieją kompletne elementy studzienek z nadbudową i włazami. System Stormbrix może pracować jako:

– okresowa retencja wody opadowej, w celu jej stopniowego oddawania do sieci kanalizacyjnej

– rozsączanie wody opadowej

– podziemny zbiornik wody deszczowej z wykorzystaniem na cele rolnicze lub przemysłowe

kanskr10.jpg

Rys. Budowa systemu Stormbrix przy podziemnym gromadzeniu wody (u góry) i w celu jej rozsączania (u dołu)

kanskr11.jpg

Kolejne etapy montażu systemu Strombrix

kanskr12.jpgkanskr13.jpg

kanskr14.jpg

Rys. Przekrój pionowy przy standardowym montażu. Minimalne przykrycie gruntem wynosi:

– 800 mm przy braku ruchu kołowego
– 1000mm przy ruchu kołowym
Przykrycie maksymalne nie powinno przekraczać 3300mm.